Όσο δύσκολη και αν έχει γίνει η σχέση σας με τον/την σύντροφό σας, χρειάζεται να μιλήσετε στα παιδιά σας για το διαζύγιο με πνεύμα συνεργασίας και αίσθηση ευθύνης απέναντί τους. Κάποιοι γονείς φοβάστε ότι θα στεναχωρήσετε τα παιδιά σας μιλώντας για αυτό το θέμα, όμως είναι σημαντικό να κάνετε μαζί τους αυτήν την κουβέντα για να προλάβετε τις σκέψεις και τις ιδέες που δημιουργούν τα παιδιά στο μυαλό τους για το τι σημαίνει ένα διαζύγιο. Αυτές οι ιδέες μπορεί να φέρουν άγχος και αγωνία γιατί, από την μία, μπορεί να απέχουν από την πραγματικότητα και από την άλλη, οι γονείς μπορεί να μην έχουν συζητήσει ξεκάθαρα την απόφασή τους για το διαζύγιο.
Αν είναι δυνατόν αφιερώστε και οι δύο μαζί κάποια στιγμή ειδικά για αυτό και μιλήστε τους με απλά και κατανοητά λόγια, σύμφωνα με την ηλικία τους. Θυμηθείτε πως τα παιδιά έχουν μια έντονη τάση να αγωνιούν πολύ για την ασφάλειά τους και να νομίζουν ότι φταίνε τα ίδια για το ν χωρισμό των γονιών τους. Είναι σημαντικό επομένως να απευθύνεστε χωρίς ασάφειες και εκνευρισμό.
Ας δούμε, για παράδειγμα, μερικές κουβέντες που μπορείτε να τους πείτε:
Με τη μαμά/τον μπαμπά δεν τα καταφέραμε να ζήσουμε μαζί με ηρεμία και συνεννόηση, παρ΄ όλο που αγαπιόμασταν, όταν αποφασίσαμε να παντρευτούμε. Ο καθένας μας βρίσκει άλλο νόημα στη ζωή του, δεν μπορέσαμε να ταιριάξουμε και όσο περνάει ο καιρός τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα μεταξύ μας. Για να μη συνεχίζεται αυτό, αποφασίσαμε να χωρίσουμε και δεν φταίτε εσείς για αυτό, καταλάβαμε ότι εμείς δεν ταιριάζουμε.
Χρειάζεται όμως προσοχή, να μη συζητήσετε τις λεπτομέρειες της προσωπικής σας ζωής. Αυτή είναι μια πλευρά ιδιωτική των γονιών και τα παιδιά δεν έχουν καμία θέση εκεί, όχι μόνο στα λόγια αλλά ούτε στα πρακτικά θέματα, π.χ. ο γονιός που θα μείνει με τα παιδιά δεν πρέπει να επιτρέπει να κοιμούνται μαζί του στο γονεϊκό δωμάτιο αλλά πρέπει να κρατάει πάντα τα όρια μεταξύ γονιού και παιδιού.
Ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι οι «συμμαχίες».
Διαζύγιο, πώς να μιλήσετε στο παιδί σαςΜην προσπαθείτε ο καθένας σας να πάρει τα παιδιά με το μέρος του εις βάρος του άλλου ή να παίρνετε πληροφορίες από αυτά για τον άλλο γονιό. Είναι μεγάλη η ψυχική καταπόνηση που μπορεί να προκαλέσετε σε ένα παιδί με αυτές τις καταστάσεις, γιατί ουσιαστικά το βάζετε στη μέση και στη θέση να επιλέξει τον ένα γονιό τη στιγμή που αγαπάει και τους δύο το ίδιο.
Μη θεωρείτε λοιπόν ότι ο καθένας σας έχει το δίκαιο και ο άλλος το άδικο, προσπαθήστε να κρατήσετε και οι δύο μια ουδέτερη στάση.
Από την άλλη υπάρχουν και τα πρακτικά θέματα που πρέπει να συζητήσετε με τα παιδιά, όπως με ποιον θα μείνουν, πότε και πόσο θα βλέπουν τον άλλο γονιό ή θα κάνουν διακοπές μαζί του, το χαρτζιλίκι τους και όποια άλλα καθημερινά θέματα. Βέβαια οι γονείς έχετε τον τελευταίο λόγο σε όλα αυτά τα οποία θα πρέπει να αποφασίζονται με συνέπεια, με συνεννόηση και με σεβασμό προς τον άλλον που είναι πολύ σημαντικά για να νιώσουν τα παιδιά σας το αίσθημα της σταθερότητας που έχει πληγεί με το διαζύγιο.
Από τη στιγμή που θα μάθουν για το διαζύγιο των γονιών τους, κάποια παιδιά μπορεί να εμφανίσουν δυσκολίες στον ύπνο ή στο φαγητό, επιθετικότητα ή αυξημένη προσκόλληση στον έναν γονιό. Μπορεί επίσης να εκδηλώσουν θλίψη και έντονο θυμό, παραμέληση των μαθημάτων τους και αδυναμία συγκέντρωσης. Σε αυτήν την περίπτωση, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε έναν ειδικό της ψυχικής υγείας.
Δεν είναι το διαζύγιο που πληγώνει τα παιδιά αλλά η κακή επικοινωνία που μπορεί να υπάρχει μεταξύ των γονιών πριν και μετά το διαζύγιο. Στην αρχή, το διαζύγιο είναι μια δύσκολη περίοδος για όλους, αλλά αν υπάρχει μια καλή συνεργασία μεταξύ των γονέων και καλή επικοινωνία προς τα παιδιά θα δημιουργηθεί μία ομαλότητα στην καθημερινότητα όλων.
Δώρα Τσιλούνη, Δραματοθεραπεύτρια