Γνωστό σε όλους ότι τον χειμώνα κρυολογούμε και αρρωσταίνουμε από λοιμώξεις αναπνευστικού πιο συχνά από ότι άλλες εποχές. Όμως τα μικρόβια και οι ιοί κυκλοφορούν όλο τον χρόνο. Γιατί συμβαίνει λοιπόν;
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη ερμηνεύεται για πρώτη φορά το φαινόμενο αυτό. Οι ερευνητές βρήκαν ότι όταν μειώνεται η θερμοκρασία στους ρώθωνες κατά μόλις 5 βαθμούς Κελσίου, καταστρέφεται σχεδόν το 50% των δισεκατομμυρίων κυττάρων που κατα- πολεμούν τους ιούς και τα βακτήρια τοπικά. Χάνεται δηλ. το ήμισυ της τοπικής ανοσίας που είναι στοιχείο της πρωτοπαθούς άμυνας του οργανισμού.
Όταν ένα παθογόνο του αναπνευστικού προσβάλλει τον άνθρωπο, εισβάλλει συνήθως από τη μύτη, το κύριο σημείο εισόδου στο σώμα. Αμέσως, το εμπρόσθιο τμήμα της μύτης ανιχνεύει το μικρόβιο, και τα κύτταρα που επενδύουν τον βλεννογόνο αρχίζουν και δημιουργούν δισεκατομμύρια απλά αντίγραφα του εαυτού τους που ονομάζονται εξωκυττάρια κυστίδια (extracellular vesicles-EV’s). Τα EV δεν διαιρούνται όπως τα κύτταρα,
5
αλλά είναι κάτι σαν εκδόσεις μικρών κυττάρων που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να σκοτώνουν αυτούς τους ιούς. Λειτουργούν ουσια- στικά σαν δόλωμα, έτσι ώστε όταν εισπνέεται ένας ιός, αυτός προσκολλάται στα δολώματα αντί να προσκολλάται στα κύτταρα. Στη συνέχεια αυτά αποβάλλονται με τη ρινική βλέννα και έτσι δεν φθάνουν στον προορισμό τους όπου θα πολλαπλασιαζόντουσαν. Είναι ένας μηχανισμός που καθαρίζει τους εισπνεόμενους ιούς ώστε να μην μπορούν να εισέλθουν στα κύτταρα-στόχους.
Όταν αρχίζει η εισβολή των παθογόνων, η μύτη αυξάνει την παραγωγή εξωκυττάριων κυστιδίων κατά 160%. Επίσης τα EV’s έχουν έως και 20 φορές περισσότερους υποδοχείς στην επιφάνεια τους από τα κύρια κύτ- ταρα, κάτι που τα καθιστά εξαιρετικά κολλώδη. Τέλος, είναι γνωστό ότι τα κύτταρα του σώματος περιέχουν έναν φονέα μικροβίων, το micro RNA, το οποίο επιτίθεται στα εισβάλλοντα μικρόβια. Τα EV ́s στη μύτη περιέχουν 13 φορές περισσότερες αλληλουχίες micro RNA από ότι τα φυσιολογικά κύτταρα.
Τα παραπάνω συμβαίνουν σε φυσιολογικές καταστάσεις. Τι συμβαίνει όμως όταν ο καιρός κρυώνει και οι θερμοκρασίες κατεβαίνουν; Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η έκθεση σε κρύο αέρα ρίχνει τη θερμοκρασία στη μύτη και αυτό μειώνει σε σημαντικό βαθμό τους παραπάνω μηχανισμούς. Στην πράξη, μικρή μείωση της ενδορινικής θερμοκρασίας εξουδετερώνει το 42% των εξωκυττάριων κυστιδίων (EV). Μειώνει επίσης κατά το ήμισυ τα micro RNA και κατά 70% τον αριθμό των υποδοχέων.
Συνεπώς, όσο πιο ζεστό διατηρείται το ενδορινικό περιβάλλον, τόσο καλύτερα θα λειτουργεί ο αμυντικός αυτός μηχανισμός της πρωτοπαθούς ανοσίας.
Βέβαια, αν το σκεφτούμε καλά, θα δούμε ότι μπορεί να μην γνωρίζαμε τους μηχανισμούς αυτούς αμύνης, αλλά ο κόσμος φρόντιζε να «κουκουλώνεται» τον χειμώνα και να σκεπάζει και τη μύτη του. Ήταν ένας τρόπος άμυνας βγαλμένος από την πράξη της ζωής. Τώρα γνωρίζουμε και το θεωρητικό υπόβαθρο.
J Clin Allergy and Clin Immunol Dec 2022 / doi. org/101016/j.jaci.2022.09037
Copyright www.loimoxi.blogspot.com
